Kalendarz wydarzeń

Pn Wt Śr Cz Pt So N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

 

gison sip1

pobierzDruki do pobrania

inwestcje

Projekty

Ostrzeżenia meteorologiczne

pogoda

ostrow lubelski w mediach

Rodzina 500+

banerek

PARTNERSTWO GMIN

partnerstwo

Dotacje z budżetu państwa

indeks22

Dotacje z budżetu państwa

Genealogia Ostrowa Lubelskiego

genealogią

RODO 1 300x225

logoprojektu


 

Po trwających prawie pół roku (styczeń – maj 1944 r.) ciężkich walkach na Wołyniu (w ramach akcji „BURZA”), wyjściu z okrążenia w lasach Szackich, Mosurskich i Kruszyniec większość oddziałów 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej nocą, z 9 – 10 czerwca 1944 r. sforsowała rzekę Bug (w rejonie Kodnia, Sławatycz, Chorsy i Przyborowa) i znalazła się na Lubelszczyźnie zgodnie z rozkazem Komendy Głównej AK, podporządkowującym siły zbrojne Wołynia okręgowi AK Lublin, z wyznaczeniem koncentracji w lasach Parczewskich. 

W zachodniej strefie Nadburzańskiej stoczono walki w Pawlukach, pod Zabłociem i w Sławatyczach. Po nawiązaniu kontaktu z miejscową jednostką AK, wspólnie zdobyto osadę Wisznice. Po akcji oddziały 27 WDP AK w drodze do miejsca koncentracji przeszły przez szereg miejscowości powiatu Bielsko-Podlaskiego i Włodawskiego (Obszanka, Tuczna, Bokinka, Łyniew, Krzywowierzba, Marianka, Wołoskowola) na teren powiatu Parczewskiego mijając w marszu (lub zatrzymując się na postoju) takie miejscowości jak: Podedwórze, Opole, Hołowno, Wyhalew, Krzywowierzba, Hola, Turno, las między Sosnowicą a Górkami, Pieszowola, Janówka, Zienki, Orzechów, Uhnin i Białka (ostatnie trzy na wschodnim obrzeżu lasów Parczewskich). Następnie oddziały dywizji docierały kolejno do miejscowości położonych po południowej stronie lasów, już na terenie powiatu Lubartowskiego: Krasne, Maśluchy, Uścimów Nowy, Uścimów Stary, Bobryk, Drozdówka, Jedlanka Stara, Rudka Starościańska, Bójki, Rudka Kijańska, Ostrów Lubelski, Głębokie, Gajówka Gościniec (w dwóch ostatnich mieściło się dowództwo dywizji). W dniu 27 czerwca z Drozdówki dokonano wypadu celem zniszczenia stacji pomp w Laskach k. stacji kolejowej Parczew, przy udziale miejscowej placówki AK (28.06). W wyniku przeprowadzonego od 15 lipca przez Niemców okrążenia lasów Parczewskich dywizja dokonuje wymarszu z tego rejonu w kierunku północno - zachodnim przechodząc w walce tory kolejowe Lubartów – Parczew na odcinku między stacją kol. Gródek a Brzeźnicą Książęcą. Część oddziałów bez walki przeszła tory za Brzeźnicą Bychawską. Rejon zbiorczy wyznaczono w lesie w okolicy wsi Zawada – Bełcząc. W drodze do rejonu zbiorczego przed przekroczeniem szosy Parczew – Lubartów (na wysokości Juliopol – Działyń) w dniu 19 lipca doszło do bitwy w okolicy Juliopola a po jej zwycięskim zakończeniu nastąpił wymarsz z rejonu zbiorczego przez Dębice, Kol. Dębice, Żurawiniec, przeprawę promem przez Wieprz, dalej przez Serock, Firlej obok jeziora Kunów droga do tartaku – dywizja osiągnęła lasy Lubartowskie (19 – 20 lipca). Tu na skraju lasu poszczególne bataliony dywizyjne rozlokowały się na odpoczynek do przyległych miejscowości: Antoni Nowy, Leśniczówka Budy, Huta Firlej, Baran, Czerwonka Gozdów, Majdan Sobolewski, Sobolew. Jednak już 22 lipca z tego rejonu wyruszyły do akcji zaczepnych niżej wymienione oddziały i tak: z Antonina do opanowania Kocka – Batalion „Korda” (por. Kazimierza Filipowicza), z Czerwonki – Gozdowa do Kamionki – Batalion „Sokoła” (por. c. c. Michała Fijaki), z Majdanu Sob. do Siedlisk – Batalion „Gzymsa” (por c. c. Franciszka Pukackiego), z huty Firlej do Michowa- Batalion „Jastrzebia” (por. Władysława Czerwińskiego), z Sobolewa do Lubartowa- Batalion „Hrubego” (kap. Jana Józefczaka” w związku z otrzymanym przez sztab dywizji meldunkiem z Lubartowa od k-ta miejscowej placówki AK „Jura” (Józefa Jurołomskiego) o przygotowaniach Niemców do opuszczenia miasta, zamiarze ich zaatakowania i prośbą o wsparcie. W walkach o opanowanie Lubartowa do Bat. „Hrubego” włączył się miejscowy pluton AK dowodzony przez Kpr. „Klomba” (N.N.), z którego udziałem zdobyto pociąg o składzie 30 wagonów i lor z transportem sprzętu motoryzacyjnego z obsadą, ok. 70 Niemców. Już właściwie po zakończeniu przybył dla wsparcia bat. „Jastrzębia”. Oba bataliony wkroczyły do Lubartowa. Równocześnie zabezpieczając szosę z Lubartowa do Kamionki Bat. „Sokoła” po krótkiej wymianie ognia zdobył dwa samochody z uciekającymi Niemcami z Lubartowa, a bat. „Gzymsa” idąc w kierunku Lubartowa na szosie z Firleja rozbił dużą kolumnę samochodów z żołnierzami wermachtu i sprzętem wojskowym. Dnia 23 lipca poszczególne bataliony obsadzały zdobyte poprzedniego dnia miejscowości, a sztab dywizji przeniósł się z Leśniczówki Budy do Kozłówki (Pałac Zamojskich), Bat. „Hrubego” otrzymał rozkaz (wymuszony na dowództwie dywizji) opuszczenia Lubartowa i przejścia w rejon Kamionki, pozostałe bataliony ulokowały się w Siedliskach i Kozłówce, skąd 24 lipca wszystkie oddziały przeszły do Skrobowa (gdzie stacjonowało dowództwo 3 Korpusu Piechoty Armii Czerwonej działającego w składzie 1 Frontu Białoruskiego) – w celu odbycia następnego dnia defilady w Lubartowie. Rzekomej defilady gdyż w dniu 25 lipca Sowieci dokonali podstępnego otoczenia i rozbrojenia zgrupowanych oddziałów dywizji. Tak zakończył się długi liczący 480km, pełen chwały i tragizmu szlak bojowy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej.

Przydatne linki

Dla mieszkańca

 

Warte uwagi